Avrupa Birliği ile Türkiye arasında Ortaklık Hukuku’nun uygulanması ve gelişmesini sağlamak üzere kurulmuş olan Ortaklık Konseyi, serbest dolaşımın birinci kademe uygulama esaslarını belirlemek üzere 20.12.1976 tarihli ve 2/76 sayılı, ikinci kademe uygulama esaslarını belirlemek üzere de 19.9.1980 tarihli ve 1/80 sayılı Kararları  almıştır.

1/80 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı, işçi ve sözleşmeli personel (Angestellte) statüsündeki  vatandaşlarımıza ve aile fertlerine bulundukları üye ülkenin istihdam piyasasında bazı avantajlar getirmektedir.  Bu Karara göre, vatandaşlarımızın  bulundukları üye ülkelerde çalışma süreleri arttıkça,  hukuki konumları da güçlenmektedir.

Avusturya, 1/80 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı’na ilişkin olarak Yabancıların İstihdamı Hakkındaki Kanun’da (Auslaenderbeschaeftigungsgesetz) aşağıda belirtilen  düzenlemeleri yapmıştır.

I.Öncelikli İşgücü Niteliği Verilmesi; Resen Çalıştırma İzni ve Çalışma İzni Muafiyet Belgesi

  Verilmesi

Yabancıların İstihdamı Hakkındaki Kanun’un ( 4b ) maddesi hükmüyle,  yabancı işgücü için çalıştırma izni verilmesinde İş Piyasası Servisi tarafından yapılan ve öncelikle işe yerleştirilebilecek işgücü bulunup bulunmadığının tespitine yönelik iş piyasası tetkiklerinde 1/80 sayılı   Ortaklık   Konseyi     Kararı’nın    öngördüğü     koşulları      yerine     getirmiş    olan    Türk     işçileri, ( Türk Ortaklık Hukuku işçileri) öncelikli işgücü grubuna dahil edilmişlerdir.

Anılan Kanun’un (4c) maddesiyle,

1.Ortaklık   Konseyi’nin  1/80 sayılı Kararı’nın   çalışma  sürelerine ilişkin 6.maddesi 1.fıkrasının 1. ve 2. bendinde belirtilen koşulları veya aile fertlerinin ikamet sürelerine ilişkin 7. maddesi 1. fıkrasının 1.bendinde veya 7. maddesinin son cümlesinde belirtilen koşulları veya Türk işçi çocuklarının  genel ve mesleki eğitim haklarına ilişkin 9.maddesinde belirtilen koşulları yerine getiren   Türk vatandaşları için  resen çalıştırma izni  verileceği ve uzatılacağı,

 2.Ortaklık  Konseyi’nin 1/80 sayılı Kararı’nın  6. maddesi 1. fıkrasının 3. bendinde veya 7. maddesinin 2.  fıkrasında    belirtilen     koşulları     yerine   getiren   Türk   vatandaşlarına   resen   çalışma   izni  muafiyet   belgesi verileceği  ve   belgenin    geçerlilik   süresinin   uzatılacağı

hüküm altına alınmıştır.

Bu düzenlemeler çerçevesinde işçi ve sözleşmeli personel statüsündeki vatandaşlarımıza ve aile fertlerine aşağıda belirtilen koşullarda çalıştırma izni ve çalışma izni muafiyet belgesi verilmektedir.

II.Türk İşçilerine İstihdam /Çalıştırma İzni (Beschäftigungsbewilligung) Verilmesi

Söz konusu Kanun’un 4c maddesi hükmü uyarınca;

1.İstihdam  izni  hamili  olarak  bir  işveren  nezdinde  1 yıl  çalışmış  olan  ve  aynı  işveren  nezdinde

   çalışmaya  devam  etmek isteyen Türk işçilerinin söz konusu izni uzattırma hakları vardır.

2. İzinli olarak bir işveren nezdinde 3 yıl çalışmış olan Türk işçilerinin,  iş piyasasındaki  durumun

    cevaz vermesi halinde (  yani, talip olunan işyeri için iş almaya hazır bir  Avusturya vatandaşının

    veya  Avrupa  Birliği  üyesi  ülke  vatandaşının  bulunmaması) aynı meslek dalında ( im selben

    Berufszweig) istiham izni alma hakları vardır.

3. Avusturya’da düzenli iş piyasasına dahil olan  Türk işçilerinin ülkede en az 3 yıl  ikamet etmiş ve

    işçi ile aynı evde yaşamış olan  eşleri ve çocuklarının,  iş piyasasındaki durumun cevaz vermesi

    halinde  istihdam izni alma hakları vardır.

4. Avusturya’da  en az 3 yıldan   beri yasal olarak çalışmakta   olan Türk işçilerinin, Avusturya’da

    meslek eğitimi (Berufsausbildung) yapmış olan çocuklarının istihdam izni alma hakları vardır.

5. Anne veya babası Avusturya’da yasal olarak çalışmakta olan veya daha  önce çalışmış olan ve

    ailesinin yanında yasal olarak ikamet eden Türk vatandaşlarının  çocuklarının, mesleki eğitimleri

    süresince istihdam izni alma hakları vardır.

Talep Dilekçesi

Sözkonusu koşulları yerine getiren vatandaşlarımızın  İş Piyasası Servislerinde (AMS) mevcut  bulunan  “Yabancıların İstihdamı Hakkında Kanun’un Türk Vatandaşları ile İlgili 4c Maddesinin 1. Fıkrasına Göre Talep Dilekçesine Ek-Belge ( Beiblatt zum Antrag auf Beschaeftigungsbewilligung gemaess  Artikel 4c, Abs 1 des Auslaenderbeschaeftigungsgesetzes für türkische Staatsangehörige)” başlığını taşıyan belgeyi  doldurmaları, bu belgeye ayrıca, anne – babanın Avusturyadaki çalışmalarına dair belge (Beschaeftigungsnachweis) ile ikamet kayıt belgelerini (Meldezettel) eklemeleri ve tam olarak doldurulmuş istihdam izni talep dilekçesiyle (Antrag auf Beschaeftigungsbewilligung) birlikte ilgili AMS dairesine vermeleri gerekmektedir.

III.Türk İşçilerine Çalışma İzni Muafiyet Belgesi (Befreiungsschein) Verilmesi

Avusturya genelinde her türlü işte çalışma imkanı sağlayan ve 5 yıllık geçerlilik süresi olan çalışma izni muafiyet belgesi

·         Avusturya’da 4 yıl yasal olarak çalışmış Türk işçilerine ve

·         Avusturya’da düzenli iş piyasasına dahil olan Türk işçilerinin bu ülkede 5 yıl yasal olarak ikamet etmiş ve kendileriyle aynı evde yaşamış olan  aile fertlerine

verilmektedir.

Vatandaşlarımız dışındaki üçüncü ülke vatandaşı yabancı  işgücüne diğer koşulların yanı sıra Avusturya’da 5 yıllık yasal çalışma sonunda verilen çalışma izni muafiyet belgesi, Ortaklık Konseyi Kararı gereğince vatandaşlarımıza 4 yıllık yasal çalışma sonunda verilmektedir.

Çalışma izni muafiyet belgesinin, bu izin için öngörülen ve İş Piyasası Servislerinden temin edilen formüler kullanılmak suretiyle söz konusu kurumun ikamet yeri için yetkili olan  Bölge Müdürlüğünden  (Regionale Geschaeftsstelle  von AMS)talep edilmesi gerekmektedir.

IV. Türk İşçilerinin Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Sözleşmeli Personel    

        (Vertragsbedienstete) Olarak İstihdam İmkanı

Federal Hükümet, Avusturya İş Piyasası’nın 1.5.2011 tarihinden itibaren AB üyesi Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri işgücüne açılmasıyla ilgili olarak kamu kurum ve kuruluşlarına gönderdiği 13.5.2011 tarihli ve 920.000/0006-III/1/2011 sayılı Genelge’de Türk vatandaşlarıyla ilgili bir düzenlemeye de yer vermiştir.

Söz konusu düzenleme, 29.12.1964 tarihli Türkiye- AET Ortaklık Anlaşması ile 19.9.1980 tarihli ve 1/80 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı çerçevesinde,  Konsey Kararı’nın 6. maddesi hükmüne göre Avusturya’da  4 yıl  yasal olarak aralıksız çalışmış  Türk işçilerinin kamu kurum ve kuruluşlarında, Avusturya vatandaşlarına hasredilmemiş alanlarda sözleşmeli personel (Vertragsbedienstete) olarak çalıştırılabileceklerini  öngörmektedir.

Çalışma izinleri hakkında daha ayrıntılı bilgi yetkili İş Piyasası Servisi Bölge Müdürlüklerinden alınabilir.

Konuya ilişkin soruları ve sorunları bulunanların her zaman Ataşeliğimize  başvurabileceklerine işaretle durum vatandaşlarımızın bilgilerine sunulur.

29 Haziran 2012

T.C. SALZBURG BAŞKONSOLOSLUĞU

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK ATAŞELİĞİ

Strubergasse 9, 5020 Salzburg

Tel/Faks:   (0662)  42 41 16

E-mail:       Salzburg@csgb.gov.tr